1.Šta je kultura ćelija?
Ćelijska kultura se odnosi na uklanjanje ćelija iz životinja ili biljaka, a zatim njihovo uzgoj u povoljnom vještačkom okruženju.Ćelije se mogu uzeti direktno iz tkiva i razgraditi enzimskim ili mehaničkim putem prije kultiviranja, ili mogu biti izvedene iz uspostavljenih ćelijskih linija ili ćelijskih linija.
2. Šta je primarna kultura?
Primarna kultura se odnosi na fazu kulture nakon što se ćelije odvoje od tkiva i proliferiraju pod odgovarajućim uslovima dok ne zauzmu sve dostupne supstrate (to jest, dođu do konfluencije).U ovoj fazi, ćelije se moraju subkulturisati prebacujući ih u novi kontejner sa svežim medijumom za rast kako bi se obezbedilo više prostora za nastavak rasta.
2.1 Ćelijska linija
Nakon prve subkulture, primarna kultura se naziva ćelijska linija ili subklon.Ćelijske linije izvedene iz primarnih kultura imaju ograničen životni vek (tj. ograničeni su; vidi dole), a kako prolaze, dominiraju ćelije sa najvećim kapacitetom rasta, što rezultira određenim stepenom genotipa u populaciji koji je u skladu sa fenotipom.
2.2 Ćelijski soj
Ako je subpopulacija ćelijske linije pozitivno odabrana iz kulture kloniranjem ili nekom drugom metodom, ćelijska linija bi postala ćelijski soj.Ćelijski sojevi obično dobijaju dodatne genetske promjene nakon što započne roditeljska linija.
3. Ograničene i kontinuirane ćelijske linije
Normalne ćelije se obično dijele samo ograničen broj puta prije nego što izgube sposobnost razmnožavanja.Ovo je genetski determinisan događaj koji se zove starenje;ove ćelijske linije se nazivaju konačnim ćelijskim linijama.Međutim, neke ćelijske linije postaju besmrtne kroz proces koji se zove transformacija, koji se može dogoditi spontano ili može biti izazvan hemikalijama ili virusima.Kada konačna ćelijska linija prođe kroz transformaciju i dobije sposobnost neograničene diobe, ona postaje kontinuirana ćelijska linija.
4.Kulturno stanje
Uslovi uzgoja svake vrste ćelija su veoma različiti, ali veštačko okruženje za uzgoj ćelija uvek se sastoji od odgovarajuće posude, koja sadrži sledeće:
4.1 Supstrat ili podloga za kulturu koja osigurava esencijalne hranjive tvari (aminokiseline, ugljikohidrate, vitamine, minerale)
4.2 Faktori rasta
4.3 Hormoni
4.4 Plinovi (O2, CO2)
4.5 Regulisano fizičko i hemijsko okruženje (pH, osmotski pritisak, temperatura)
Većina ćelija je zavisna od sidrenja i moraju se uzgajati na čvrstom ili polučvrstom supstratu (adherentna ili jednoslojna kultura), dok druge ćelije mogu rasti plutajući u medijumu (kultura suspenzije).
5.Krioprezervacija
Ako u subkulturi ima viška ćelija, treba ih tretirati odgovarajućim zaštitnim sredstvom (kao što je DMSO ili glicerol) i čuvati na temperaturi ispod -130°C (krioprezervacija) dok ne budu potrebne.Za više informacija o subkulturi i krioprezervaciji ćelija.
6. Morfologija ćelija u kulturi
Ćelije u kulturi se mogu podijeliti u tri osnovne kategorije na osnovu njihovog oblika i izgleda (tj. morfologije).
6.1 Stanice fibroblasta su bipolarne ili multipolarne, imaju izdužen oblik i rastu vezane za supstrat.
6.2 Ćelije slične epitelu su poligonalne, pravilnije veličine i pričvršćene su na matriks u diskretnim listovima.
6.3 Ćelije slične limfoblastu su sferne i obično rastu u suspenziji bez vezivanja za površinu.
7.Primjena ćelijske kulture
Ćelijska kultura je jedan od glavnih alata koji se koriste u ćelijskoj i molekularnoj biologiji.Pruža odličan modelni sistem za proučavanje normalne fiziologije i biohemije ćelija (kao što su metabolička istraživanja, starenje), efekata lekova i toksičnih jedinjenja na ćelije, i mutageneze i kancerogenih efekata.Takođe se koristi za skrining i razvoj lekova i proizvodnju velikih razmera bioloških jedinjenja (kao što su vakcine, terapeutski proteini).Glavna prednost korištenja stanične kulture za bilo koju od ovih primjena je konzistentnost i ponovljivost rezultata koji se mogu dobiti korištenjem serije kloniranih stanica.
Vrijeme objave: Jun-03-2019